Obrączkowanie ptaków
Obrączkowanie ptaków jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych technik stosowanych w badaniu życia ptaków. Polega na znakowaniu ptaków metalowymi obrączkami zakładanymi na nogę. Łabędzie i gęsi znakowane są również kolorowymi obrożami zakładanymi na szyję, do odczytania z większej odległości.
 | |
fot. Tomasz Mokwa | |
Każda obrączka posiada wytłoczony, skrócony adres centrali obrączkowania oraz niepowtarzalny kod literowo-cyfrowy, który niczym dowód osobisty charakteryzuje ptaka i pozwala go zidentyfikować przy powtórnym schwytaniu lub obserwacji, nawet po wielu latach. Porównanie danych (np. daty, miejsca) zaobrączkowania z danymi ponownego stwierdzenia dostarcza informacji o przemieszczeniach ptaków, długości życia i innych aspektach ich biologii.
Zbadanie jakiegoś zagadnienia wymaga przynajmniej kilkadziesięciu, a częściej setek ponownych stwierdzeń, dotyczących jednego gatunku. Uzyskanie jednego stwierdzenia to zwykle oznakowanie kilkudziesięciu lub kilkuset osobników. Dlatego tak ważne jest, aby o schwytaniu, znalezieniu, obserwacji ptaka z obrączką poinformować krajowa centralę obrączkowania.
Prosimy - zapamiętaj!
Gdy znajdziesz ptaka z obrączką skontaktuj się ze Stacją Ornitologiczną podając następujące dane:
- tekst i numer wytłoczony na obrączce,
- jeśli ptak jest martwy, dołącz obrączkę,
- datę znalezienia, schwytania lub obserwacji,
- miejsce znalezienia, schwytania lub obserwacji,
- stan ptaka w chwili znalezienia (np. zdrowy, ranny, martwy świeży, martwy w rozkładzie),
- przyczynę śmierci lub zranienia ptaka, jeśli można ją określić,
- los ptaka po schwytaniu (np. wypuszczony, przetrzymany do następnego dnia),
- gatunek ptaka, jeśli można określić.
- imię, nazwisko i adres kontaktowy znalazcy; potwierdzamy otrzymaną wiadomość powrotną i zawiadamiamy o okolicznościach zaobrączkowania stwierdzonego ptaka.
Wiadomość można przesłać wypełniając formularz na stronie POLRING'u lub pocztą zwykłą.
Krajowa centrala obrączkowania ptaków
 | |
fot. Piotr Chara | |
W Stacji Ornitologicznej znajduje się Centrala Obrączkowania Ptaków, która na mocy decyzji Ministra Środowiska i Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska koordynuje obrączkowanie ptaków w Polsce. Znajduje się w niej bank danych, w którym gromadzone są dane o obrączkowanych i ponownie stwierdzonych dzikich ptakach. Tutaj też, z innych central docierają informacje o naszych ptakach schwytanych poza granicami kraju. Baza danych zawiera obecnie informacje o ponad 4,2 mln ptaków znakowanych w Polsce od 1931 roku oraz o ponad 720 tys. ponownych stwierdzeniach ptaków. Corocznie obrączkowanych jest około 150 tys. nowych ptaków; przybywa też 120 tys. informacji o ponownych stwierdzeniach. Większość danych jest skomputeryzowana.
Chwytaniem i obrączkowaniem ptaków zajmują się współpracownicy Stacji indywidualnie lub zespołowo działający na terenie całego kraju. Stacja szkoli i wydaje licencje osobom ubiegającym się o prawo obrączkowania ptaków w Polsce oraz zaopatruje je w obrączki. W tym celu organizowane są kursy obrączkarskie.